Ο Έβο Μοράλες ήρθε στο Καράκας τη δεύτερη ημέρα του Συνεδρίου των Λαών για τα 200 χρόνια από την Επανάσταση κατά της Ισπανικής Αυτοκρατορίας. Ο Έβο Μοράλες είναι ο μεγαλύτερος ροκ σταρ της Λατινικής Αμερικής. Γίνεται δεκτός παντού με αλλαλαγμούς χαράς, αιτήματα για σέλφι και φωτογραφίες. Ο Έβο Μοράλες κάθεται μαζί μας στο τραπέζι, τρώει ότι κι εμείς, είναι σεμνός και γλυκός με όλους.
Ο Έβο Μοράλες θα μιλήσει στην κεντρική αίθουσα στις 7:30μμ κι η αίθουσα είναι κλειστή ως τότε. Από τις 5μμ είμαστε ουρά απέξω – μπαίνουμε και καθόμαστε πίσω πίσω, κι ας περιμένουμε τόσες ώρες.
Ο Έβο Μοράλες μιλάει ήρεμα, γλυκά, χωρίς να ανεβάζει τόνους. Μιλάει και είναι ο φίλος σου που κάθεται απέναντίσου. Η αίθουσα τον υποδέχεται με ιθαγενικές σημαίες να κυματίζουν και το σύνθημα Λαός Ενωμένος Ποτέ Νικημένος [El pueblo unido…]. Η αίθουσα τον ακούει σιωπηλή, με σεβασμό, με αγάπη που λες και υλοποιείται και μπορείς να ην αγγίξεις. Και πότε πότε του απαντάει με συνθήματα και το πάθος των δρόμων.
Ο Έβο Μοράλες μίλησε και μίλησε η Λατινική Αμερική. Φωτογραφίες και βίντεο με δυσκολίες, οι σημειώσεις μου ακόμη και για μένα δυσανάγνωστες πότε πότε. Να τον ακούς, να καταγράφεις, να συγκινείσαι, να ξέρεις πως ακούς τη φωνή των ιθαγενών πληθυσμών της Λατινικής Αμερικής όπως δεν την άφηναν εκατοντάδες χρόνια να ακουστεί.
Ο Έβο Μοράλες είπε:
«Απελευθερωτές για μας είναι και ο Φιδέλ και ο Τσάβες.
Πρέπει να ευχαριστήσω το Νικολάς Μαδούρο για όσα έκανε για τη χώρα μου, όταν έγινε το πραξικόπημα στη Βολιβία. .. Θέλησαν να ξανακάνουν έγκλημα τον κομμουνισμό, όπως το έκαναν το ’50 και το ’60. Ε, είμαι κομμουνιστής, είμαι σοσιαλιστής, είμαι αντιϊμπεριαλιστής και είμαι ένας από τους αντιϊμπεριαλιστές που υπάρχουν σε όλο τον κόσμο. Μας λένε τρομοκράτες, κυνηγάνε τους συνδικαλιστές γιατί ο Ιμπεριαλισμός δεν θέλει πολιτικά συνδικάτα. Αλλά είμαστε εδώ.
Ποιοί είμαστε; Είμαστε το κοινωνικό κίνημα της απελευθέρωσης και στηρίζουμε ο ένας τον άλλο. Δεν ξεχνώ πως όταν πρωτοσυνάντησα τον Τσάβες οι εφημερίδες τους έγραφαν ότι ο Τσάβες «συναντάει ναρκεμπόρους», γιατί ήμουν κοκαλέρο.
Οι ΗΠΑ υποτίθεται ότι πολεμάνε τα ναρκωτικά αλλά ουσιαστικά τα χρησιμοποιούν για να προωθήσουν τα γεωπολιτικά τους συμφέροντα. Οι βάσεις τους είναι στην Κολομβία.
Ο Σοσιαλισμός δεν είναι ένα κόμμα. Ο σοσιαλισμός είναι ο λαός, είναι οι ιθαγενείς, είναι η εξαφάνιση της αποικιοκρατίας κι όχι των ιθαγενικών λαών. Ο σοσιαλισμός είναι ο λαϊκός, κοινωνικός και εκλογικός αγώνας του λαού και των συνδικάτων, των εργατικών οργανώσεων. Είναι όχι μόνον η πρόνοια, οι υποδομές, τα νοσοκομεία, τα σχολεία, αλλά και η δομική αλλαγή στο αποικιοκρατικό κράτος. Μια δομική αλλαγή που πρέπει να γίνει σε όλη τη Λατινική Αμερική, και την Κολομβία. Μαζί με τα σχολεία, τα νοσοκομεία, την ενίσχυση των λαϊκών δομών των πολιτών, και πάντα με πρώτη μας δύναμη τους Ιθαγενείς.
Είναι ένας πολύ σκληρός πολιτικός, κοινωνικός και οικονομικός αγώνας η μετατροπή του αποικιοκρατικού κράτους σε πολυεθνικό [με τη συμπερίληψη των ιθαγενικών πληθυσμών]. Πραξικοπήματα και δολοφονίες είναι όπλα που πάντα χρησιμοποιεί η δεξιά. Αντιστέκονται σκληρά σε κάθε μας κίνηση. Πως μπορεί να αλλάξει αυτό; Με το όλοι μαζί, όταν δεν υπάρχει πρώτος και δεύτερος, κι αυτό είναι κάτι που σε μας το χτίσανε οι γυναίκες, που έχουν το δικό τους δομικό ρόλο στην κοινωνία μας.
Το πρώτο μας όπλο είναι η εθνικοποίηση των φυσικών πόρων. Όταν τα ορυχεία μας ήταν στα χέρια ιδιωτικών εταιριών μόνο 18% των κερδών τους πήγαινε στην Βολιβία. Με την εθνικοποίηση τα κέρδη μας αυξήθηκαν επί χίλια. Όμως, η δεξιά δε συγχωρεί – και λυπάμαι γι’ αυτό. Η δεξιά δε συγχωρεί ούτε την αυτοδιάθεση ούτε την ανεξαρτησία.
Ο εχθρός μας είναι οι ΗΠΑ. Ο ίδιος ο πρέσβυς των ΗΠΑ είπε ότι πλήρωναν αδρά την αντιπολίτευση – αυτός που τον έστειλα σπίτι του. Τότε [με το πραξικόπημα] πολλοί σύντροφοι μου πρότειναν να πάρουμε τα όπλα. Αρνήθηκα. Είπα, αγωνιζόμαστε για τη ζωή. Ελπίζουμε για τη ζωή. Είμαστε με τη ζωή. Μου είπαν οι σύντροφοι, και πολλοί πολιτειολόγοι, μα, τι μπορούμε να κάνουμε; Είπα, να βγει η ζωή στο δρόμο. Να βγουν οι πολίτες στο δρόμο.
Ένα από τα μεγάλα τους προβλήματα είναι ότι δεν αντέχουν να βλέπουν ιθαγενείς να κυβερνούν. Και αυτός ήταν βασικός λόγος του πραξικοπήματος. Ήταν ένα ακόμη πραξικόπημα κατά των Ιθαγενών, ένα πραξικόπημα της αποικιοκρατίας.
Θέλουν το λίθιο. Η τεσλα, η Γερμανία, η Ιαπωνία, η Νότια Κορέα… Και το θέλουν όπως είναι. Χωρίς να υπάρχει παραγωγή των μπαταριών ή των αυτοκινήτων στην Βολιβία. Θέλουν Λίθιο 15 τρισεκατομμυρίων δολλαρίων αλλά τη βιομηχανία να την έχουν μόνο οι ίδιοι. Για αυτό το λίθιο ο Έλον Μασκ χρηματοδότησε το πραξικόπημα. Θέλουν τους φυσικούς μας πόρους αλλά δεν τους νοιάζουν οι λαοί. Μιλάνε για δημοκρατία και εννοούν την ιδιωτικοποίηση και την εκμετάλλευση.
Όμως και οι εθνικοποιήσεις και κρατικοποιήσεις δεν είναι αυτόματα δημοκρατία. Κι εδώ, αυτή είναι και η διαφορά μας από τη δεξιά. Η πατρίδα χρειάζεται πατριώτες, και πατριώτες δεν είναι αυτοί που την ξεπουλάνε. Δικαιοσύνη δεν είναι να αποδέχεσαι την εκμετάλλευση και τον αποικιοκράτη. Όσοι κρατάνε αποστάσεις και παίζουν τους ανεξάρτητους και αντικειμενικούς ας ξέρουν ότι υπηρετούν τη δεξιά. Γιατί έχουμε μια μεσαία τάξη που έχει αξιοπρέπεια αλλά έχουμε και μια μεσαία τάξη που δεν έχει ταυτότητα [Tenemos clase medio con dignidad, pero tambien clase a medios sin identidad].
Τι σύμπτωση που ο Πέδρο Καστίγιο θέλει εθνικοποιήσεις και νέο σύνταγμα! Τι σύμπτωση που η Χιλή θέλει νέο σύνταγμα! Γι αυτό μας πολεμάνε. Γιατί θέλουμε πολυεθνικές τις χώρες μας, την Αμερική για τους Αμερικάνους, πολυεθνική [plurinational] για τους ιθαγενικούς μας λαούς, κι αυτό σημαίνει Οχι στον Ιμπεριαλισμό και τον Καπιταλισμό. Στο Περού, στη Χιλή, στην Κολομβία, στη Βραζιλία, οι λαοί μας απαιτούν Δομικές Αλλαγές, και είναι λαοί ενωμένοι, και έχουν υπομονή και βαδίζουν προς την λύση, δηλαδή προς την εξουσία.
Είμαστε οι ελπίδες, έχουμε ελπίδα. Και δεν ξεχνάμε. Ο Φιντέλ μας δίδαξε πως να είμαστε αντιϊμπεριαλιστές, ο αγώνας της Βενεζουέλας το ίδιο. Αξιοπρέπεια και Πολυμορφία [dignidad y diversidad]. O Φιδέλ κι ο Ούγο, ο Τούπακ Κατάρι και ο Μπολίβαρ, δείχνουν ότι η Αυτοκρατορία θα φέρεται πάντα ως Αυτοκρατορία. Και σήμερα η Αυτοκρατορία είναι οι ΗΠΑ».
Η απάντηση στην ομιλία του ήταν μαζική, και καταργούσε σύνορα: Alerta, Alerta, Alerta que camina, La espada de Bolivar por America Latina… Εγρήγορση και Δρόμος και το σπαθί του Μπολίβαρ…
Βγαίνω από την αίθουσα και σκέφτομαι πως όσες ιθαγενικές σημαίες είδα να ανεμίζουν ήταν όλες ραμμένες κομματάκι κομματάκι στο χέρι. Σκέφτομαι την θρυλική ρήση του Τουπακ Καταρι «Θα γυρίσω και θα είμαι εκατομμύρια». Το πατσγουωρκ όλων μας.ς.