Παρασκευή 13 Δεκεμβρίου 2024

Ο ρόλος των κινημάτων ειρήνης και υπεράσπιση πανανθρώπινων αξιών, Πάνος Παπαδομανωλάκης

Σύνοψη ομιλίας στη Διεθνή Διάσκεψη "Η ΑΝΟΔΟΣ ΤΟΥ ΝΕΟΦΑΣΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ", που διοργανώθηκε από την ΕΛΛΗΝΟΡΩΣΙΚΗ ΛΕΣΧΗ ΔΙΑΛΟΓΟΣ στην Αθήνα στα πλαίσια της Αντιφασιστική διακήρυξη του Καράκας «Για έναν Νέο Κόσμο» (Καράκας,Βενεζουέλα).

Η έννοια της ειρήνης περιγράφει την απουσία πολεμικών και κοινωνικών συγκρούσεων, δηλαδή μη βίαιη διαχείριση των ταξικών, κρατικών, εθνικών, εθνοτικών και άλλων διαφορών.

Η απουσία βίας είναι βέβαια σχετική, αφού η εκάστοτε άρχουσα τάξη επιβάλλει την εξουσία της μέσω της άσκησης του μονοπωλίου της κρατικής, διακρατικής και παρακρατικής βίας, ενώ η πάλη μεταξύ των αντικρουόμενων συμφερόντων παραμένει ακόμα και στις λεγόμενες ειρηνικές περιόδους. 

Η έννοια της ειρήνης έχει περιγράψει, ωστόσο, τη διατήρηση της καθεστηκυίας τάξης (status quo) και τον ηγεμονισμό, όπως στην περίπτωση της λεγόμενης  Pax Romana, της Pax Britannica ή ακόμα και της Pax Germanica που συναντάμε στα έργα εναλλακτικής εναλλακτικής Ιστορίας. Και φυσικά την Pax Americana, έννοια που συνδέεται με την ιδέα του αμερικανικού εξαιρετισμού, της άποψης δηλαδή ότι το σύστημα των ΗΠΑ είναι ξεχωριστό και ως εκ τούτου έχει το δικαίωμα να επιβάλλεται τόσο στους συμμάχους όσο και στους εχθρούς του.

Επίσης, συνηθίζουμε να χρησιμοποιούμε τον όρο «ιμπεριαλιστική ειρήνη» για να περιγράψουμε την εργαλειοποίηση του όρου από τις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, ώστε να δικαιολογήσουν τις επεμβάσεις τους. Οι πανανθρώπινες αξίες, ειδομένες μάλιστα από το δυτικοκεντρικό πρίσμα του εξαιρετισμού, εργαλειοποιούνται για να δικαιολογήσουν τις αυτοαποκαλούμενες «ανθρωπιστικές επεμβάσεις», που ουσιαστικά καταργούν τις αξίες αυτές.

Παλιότερα, η διαστρέβλωση της έννοιας της ειρήνης περιοριζόταν κυρίως στην πολεμική προπαγάνδα των ιμπεριαλιστών. Ωστόσο, πλέον παρατηρούμε τη δημιουργία κινήματος ενεργητικής υπεράσπισης της «ιμπεριαλιστικής ειρήνης», δηλαλή της Pax Americana. Σε πολλές δυτικές πρωτεύουσες είδαμε την εμφάνιση ενός κατ’ όνομα «αντιπολεμικού κινήματος», που απαιτούσε την αποστολή όπλων στο νεοναζιστικό καθεστώς της Ουκρανίας, την ανοιχτή στρατιωτική επέμβαση του ΝΑΤΟ στον πόλεμο, ακόμα και αν αυτό μπορεί να σημαίνει έναν τρίτο παγκόσμιο και ενδεχομένως πυρηνικό πόλεμο, καθώς και την επιβολή κυρώσεων και γενικότερα τον οικονομικό, πολιτικό και πολιτιστικό αποκλεισμό της Ρωσίας.

Υπήρξαν κινητοποιήσεις κυρίως από την αριστερά, που πράγματι είχαν φιλειρηνικό περιεχόμενο, όμως κρατώντας «ίσες αποστάσεις» ανάμεσα στις ΗΠΑ και τη Ρωσία εξωράιζαν τον πραγματικό εμπρηστή του πολέμου, αποδυναμώνοντας το αντιιμπεριαλιστικό κίνημα σε ρητορικούς ή συμβολικούς ακτιβισμούς, ενώ παρείχαν την απαιτούμενη από τους ευρατλαντιστές δήλωση καταδίκης της Ρωσίας. Στην πραγματικότητα πρόκειται για έναν πασιφισμό παθητικής, αν και συνήθως ασυνείδητης, υπεράσπισης της «ιμπεριαλιστικής ειρήνης». 

Επιπλέον, υπήρξαν δεξιές και ακροδεξιές φωνές κριτικής του πολέμου στην Ουκρανία, οι οποίες χωρίζονται στις παρακάτω κατηγορίες: α) απλή ψηφοθηρία που μεταβάλλεται με την ανάληψη της διακυβέρνησης, β) απηχούν τμήματα του κεφαλαίου που πληρώνουν τον συγκεκριμένο πόλεμο, γ) επιδιώκουν να αγοράσουν χρόνο μέσω νέων προσωρινών συμφωνιών κατάπαυσης τύπου Μινσκ για μια μελλοντική σύγκρουση με καλύτερους όρους, δ) τέλος, προτάσουν εναλλακτικές πολεμικές ατζέντες της Pax America. Οι πολεμοκάπηλες θέσεις των ίδιων δυνάμεων κατά της Κίνας ή του αραβοϊσλαμικού κόσμου αποδεικνύουν ότι προφανώς δεν υπάρχουν φιλειρηνικοί ακροδεξιοί. 

Θα κλείσω λέγοντας πως τα νέα δεδομένα απαιτούν επανανοηματοδότηση του κινήματος ειρήνης, το οποίο χρειάζεται να βάλει στο στόχαστρο το πραγματικό υποκινητή του πολέμου. Αυτός δεν είναι άλλος από τις Ηνωμένες Πολιτείες και τους συμμάχους τους (ΝΑΤΟ+), οι οποίοι: 

● αντιπροσωπεύουν τη συντριπτική πλειοψηφία όλων των στρατιωτικών δαπανών παγκοσμίως,

● έχουν γεμίσει τον πλανήτη με στρατιωτικές βάσεις που περικυκλώνουν τη Ρωσία, την Κίνα και το Ιράν,

● κατέχουν μονοπώλιο στην άσκηση του οικονομικού πολέμου μέσω του ελέγχου του διεθνούς χρηματοπιστωτικού συστήματος,

● καθώς του επικοινωνιακού πολέμου μέσων του μονοπωλίου στα ΜΜΕ και τις πολυεθνικές της τεχνολογίας, διαμορφώνοντας ένα και μοναδικό ενιαίο πολιτικο-στρατιωτικό, μιντιακό, ψηφιακό και πολιτιστικό ιμπεριαλιστικό μπλοκ. 

Η κυρίαρχη αντίθεση της εποχής αφορά την επίθεση αυτού του ιμπεριαλιστικού μπλοκ στις χώρες και τα κινήματα που διεκδικούν το δικαίωμα να επιλέξουν χωρίς ξένες παρεμβάσεις και πολεμικές απειλές το δικό τους δρόμο πολιτικό-οικονομικό δρόμό                        ανάπτυξης, καθώς και τις υπόλοιπες αξίες και τα δικαιώματα που περιγράφονται στον ίδιο τον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών.

 Ευχαριστώ πολύ.

Αναζήτηση αυτού του ιστολογίου