Η Μπολιβαριανή Δημοκρατία της Βενεζουέλας στο στόχαστρο του βορειοαμερικανικού ιμπεριαλισμού, ΕΣΗΕΑ 3/9/2025 ~ Λουκία Κωνσταντίνου

Προσπαθώντας να σκεφτώ τι να αναπτύξω σε τόσο λίγο χρόνο, για το τι έχει καταφέρει η Βενεζουέλα σε οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο, (ακόμα και ο τίτλος ακούγεται βαρύγδουπος και επίσημος) σκέφτηκα ότι περιλαμβάνει μια μακρά περίοδο δηλ. από την έναρξη της Μπολιβαριανής επαναστατικής διαδικασίας, από την επικράτηση δηλ. του Ούγκο Τσάβες και στη συνέχεια με τον Πρόεδρο Νικολάς Μαδούρο, αλλά και μια επίπονη διαδικασία, εκτός των άλλων και χειραφέτησης του λαού της Βενεζουέλας, μέσα από τεράστιες δυσκολίες.

Μια περίοδο που είχε απ’ όλα και πέρασε από πολλά στάδια. Πραξικοπήματα, απανωτές εκλογικές διαδικασίες, προσπάθειες σαμποτάζ, οικονομικές αλλαγές, οικονομικό και εμπορικό πόλεμο, μιντιακές εκστρατείες κατασυκοφάντησης και μια δεξιά αντιπολίτευση, μια άκρα δεξιά που συνεχίζει να υπάρχει στο εσωτερικό της και που ανά διαστήματα, με τη «συνδρομή» βεβαίως των ΗΠΑ, δεν δίστασε να αιματοκυλήσει τη χώρα της και να ζητά επίμονα ακόμα και τη στρατιωτική επέμβαση του ιμπεριαλισμού. 

Μπήκα επομένως στο δίλημμα αν πρέπει να αναφέρω στοιχεία, που είναι πάρα πολλά, τα οποία χρήσιμα μεν, αλλά κουραστικά δε, ή θα πρέπει να αναφερθώ σε κάποια βασικά πράγματα που έχουν τη σημασία τους.

Επέλεξα να κάνω το δεύτερο.

Αν συνοψίζαμε επομένως με δύο λόγια τι έχει καταφέρει ο Τσαβισμός στο οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο, εκεί δηλ. που ο κόσμος βλέπει αντίκρισμα στην καθημερινή του ζωή, τρία πράγματα νομίζω πρέπει να αναφερθούν:

1. Η Βενεζουέλα έχει περίπου 28 εκατομμύρια πληθυσμό. Μέσα από κυβερνητικά και κοινοτικά προγράμματα έχει παραδώσει μέχρι σήμερα 5 εκατομμύρια κατοικίες. Τι σημαίνει αυτό; Αν πάρουμε ως μέσο όρο, περίπου 4 άτομα ανά οικογένεια, πρακτικά μιλάμε ότι έχει στεγάσει περίπου τα 2/3 του πληθυσμού της, κατά βάση φτωχές λαϊκές οικογένειες.

2. Στις πολύ δύσκολες εποχές, μέσα από τις κοινότητες λειτούργησαν τα λεγόμενα Clap, που είναι τοπικές επιτροπές διανομής τροφίμων. Δημιουργήθηκαν το 2016 για να αντιμετωπίσουν τις βαριές κυρώσεις του οικονομικού και εμπορικού αποκλεισμού που είχε προκαλέσει μεγάλες ελλείψεις σε αγαθά και δυσκολία πρόσβασης από τα φτωχά λαϊκά στρώματα, σε όσα υπήρχαν. Φέτος είχαν την 9^η επέτειό τους. Ακόμα και σήμερα, περίπου 7,5 εκατ. οικογένειες λαμβάνουν τη βοήθεια από τα Clap.

3. Το τρίτο και πιο σημαντικό. Κατάφερε να διαφοροποιήσει την οικονομία της, και να μην στηρίζεται μόνο στα έσοδα του πετρελαίου. Με την οικονομική της πολιτική και με προγράμματα όπως το Πρόγραμμα Οικονομικής Αποκατάστασης της Κυβέρνησης του 2018, έχει καταφέρει μια σταθεροποίηση και μια ανάπτυξη της οικονομίας της. Αρκεί να πούμε ότι ενώ παλιότερα εισήγαγε το 85% των τροφίμων της, σήμερα παράγει η ίδια το 96% των τροφίμων που καταναλώνει. Τι σημαίνει αυτό; Ότι έχει πετύχει επάρκεια τροφίμων.

Πολλά θα μπορούσαν να αναφερθούν ακόμα: για την κάλυψη υπηρεσιών υγείας και στις πιο απομακρυσμένες περιοχές με το πρόγραμμα Barrio Adentro, και την πολύτιμη βοήθεια της Κούβας και των κουβανών γιατρών, για την πλήρη εξάλειψη του αναλφαβητισμού, για τα περίπου 5 εκατομμύρια απόφοιτους σήμερα από Πανεπιστήμια και τεχνικές σχολές, μεταξύ άλλων.

Όλα αυτά βέβαια, δεν γίνονται από μόνα τους, ούτε με διατάγματα και νόμους απλά. Είναι μια καθημερινή πάλη και κινητοποίηση του κόσμου και κυρίως της νεολαίας. Όσοι έχουμε επισκεφθεί το έχουμε δει αυτό. Ότι τον πρωταγωνιστικό ρόλο τον έχουν τα λαϊκά στρώματα και η νεολαία, που συμμετέχουν ενεργά και παίρνουν αποφάσεις για τη ζωή τους, μέσω των Κοινοτικών Συμβουλίων και των κοινοτικών προγραμμάτων.

Πρόκειται για θεσμοθετημένα Κοινοτικά Συμβούλια και Κοινοτικές Περιφέρειες, μια συμμετοχική και πρωταγωνιστική δηλαδή μορφή άσκησης λαϊκής εξουσίας, όπου οι κοινότητες έχουν τον πρώτο λόγο. Μέσα από την Εθνική Κοινοτική Διαβούλευση προτείνουν και επιλέγουν πρωτοβουλίες για την ανάπτυξη παραγωγικών κοινοτικών προγραμμάτων με βάση τις ανάγκες τους, που έχουν να κάνουν με τη στέγαση, την υγεία, κοινοτικά έργα υποδομής, στήριξη των πιο ευάλωτων ομάδων, προγράμματα για τη διατροφή, για την εκπαίδευση, εν τέλει για την οργάνωση της ίδιας τους της κοινότητας.

Σήμερα υπάρχουν περίπου 50 χιλιάδες Κοινοτικά Συμβούλια και τρέχουν περίπου 150.000 προγράμματα στις κοινότητες.

Αυτά εν ολίγοις έχει καταφέρει ο Τσαβισμός στη Βενεζουέλα, και αυτό υπερασπίζεται και θα υπερασπιστεί ο κόσμος εκεί σήμερα, δηλ. τις ίδιες του τις κατακτήσεις και κυρίως την υπερηφάνεια του, την εθνική του ανεξαρτησία και κυριαρχία, το δικαίωμα να ορίζει την τύχη του. Είναι το ίδιο που υπερασπίζεται και ο λαός της Κούβας, που είναι μια φτωχή χώρα, χωρίς φυσικούς πόρους και πλούτο, αλλά είναι μια χώρα σύμβολο, γιατί αντιστέκεται και παλεύει, αντιμετωπίζοντας επί δεκαετίες τον εγκληματικό και γενοκτόνο αποκλεισμό που επιβάλλουν οι ΗΠΑ, ο οποίος σήμερα προκαλεί τη βίαιη φτωχοποίηση του λαού της, με στόχο την ανατροπή της κυβέρνησής της.

Ως κίνημα αλληλεγγύης πρέπει να πούμε ότι Κούβα και Βενεζουέλα είναι δυο χώρες του παγκόσμιου Νότου που επί δεκαετίες βρίσκονται στο στόχαστρο των γερακιών του ιμπεριαλισμού των ΗΠΑ, Ο Μάρκο Ρούβιο και η παρέα του στο Λ. Οίκο κλιμακώνουν την ένταση, με το ψεύτικο και ανυπόστατο πρόσχημα σήμερα τα ναρκωτικά, αύριο θα βρουν κάτι άλλο, με την απειλή εισβολής να αιωρείται. Έχουν ευθαρσώς δηλώσει ότι σε αυτή τη θητεία του Τραμπ θα τελειώσουν με αυτές τις χώρες.

Κούβα και Βενεζουέλα λοιπόν, είναι άρρηκτα δεμένες στον κοινό αγώνα ενάντια στον ιμπεριαλισμό, παίρνοντας άπειρες πρωτοβουλίες για την ενότητα των κρατών της Λατινικής Αμερικής, της Μεγάλης Πατρίδας όπως έλεγε ο Μπολίβαρ και της Δικής μας Αμερικής όπως έλεγε ο Μαρτί, στο δρόμο που άνοιξαν ο Τσάβες και ο Φιντέλ, που το 2026 θα γιορτάσουμε τα 100 χρόνια από τη γέννησή του. Αυτή λοιπόν είναι μια απειλή, όχι μόνο ενάντια στη Βενεζουέλα, αλλά και όλη τη Λ.Α. Κι αν κάτι δεν μας αρέσει, έλεγε ο Φιντέλ, είναι να μας απειλούν.

Καταγγέλλουμε με όλες μας τις δυνάμεις τα σχέδια του ιμπεριαλισμού στην περιοχή.

Δεν θα περάσουν! Δεν μπόρεσαν και δεν θα μπορέσουν με τη Βενεζουέλα.

Είμαστε στο πλευρό του λαού και της Κυβέρνησης της Βενεζουέλας, στο πλευρό του λαού και της κυβέρνησης της Κούβας, όπως και στο πλευρό του πολύπαθου λαού της Παλαιστίνης, που δεν πρέπει να τον ξεχνάμε ποτέ. Γιατί αυτό που συντελείται εκεί σήμερα από το σιωνιστικό κράτος δολοφόνο του Ισραήλ, πιστό σύμμαχο των ΗΠΑ, είναι μια γενοκτονία  σε ζωντανή μετάδοση, όπου η φρίκη κοντεύει να μας γίνει συνήθεια.

Να μην συνηθίσουμε τη φρίκη, λοιπόν. Αυτό που δεν κάνουν οι κυβερνήσεις μας, πρέπει να το κάνουμε εμείς οι λαοί και να απαιτήσουμε:

Κάτω τα χέρια από τη Βενεζουέλα!

Τέρμα πιά στον αποκλεισμό της Κούβας!

Λευτεριά στην Παλαιστίνη!

***

 Σημειώσεις:

Το 2018, ήταν που η Μπολιβαριανή κυβέρνηση και ο Πρόεδρος Μαδούρο παρουσίασαν ένα Πρόγραμμα Οικονομικής Αποκατάστασης, που δεν είχε στόχο να αντιμετωπίσει μόνο την οικονομική συγκυρία αυτής της κατάστασης, αλλά να αποτελέσει στρατηγική απάντηση στα προβλήματα της χώρας.

Αυτό το πρόγραμμα πήρε 4 μέτρα:

1. Κίνητρα για την εγχώρια παραγωγή (ώστε να ενισχυθεί η διαφοροποίηση της παραγωγής στη χώρα και να αυξηθεί η τροφοδοσία και η προσφορά ποικιλίας προϊόντων)

2. Να διευρύνει το φορολογικό σύστημα (ώστε να διασφαλίσει τις κοινωνικές επενδύσεις στο οικογενειακό εισόδημα και τις δημόσιες υπηρεσίες και να μην εξαρτιέται μόνο από τους πόρους του πετρελαίου. Εδώ να σημειώσουμε ότι το 2020 η χώρα είχε περίπου κατά 99% μείωση στα εισοδήματα από το πετρέλαιο από το 2012. Ήταν η χειρότερη στιγμή των παράνομων κυρώσεων.

3. Να δώσει ώθηση σε μη παραδοσιακές εξαγωγές

4. Στήριξη σε επιχειρήσεις.

 

Τι έχει καταφέρει ως τώρα.

-Μεταξύ άλλων, ένα συνεχόμενο θετικό ρυθμό ανάπτυξης, με παραγωγή κάθε είδους αγαθώς και υπηρεσιών, με το πρώτο τρίμηνο του 2024, να φτάνει στο 7%.

-Να σταθεροποιήσει τον πληθωρισμό στο 1%.

-Και να αυξήσει τις κοινωνικές επενδύσεις, χάρις στην αύξηση των εσόδων από τη φορολογία.

Σε κοινωνικό επίπεδο, εκτός των παραπάνω:

-Μείωση της εγκληματικότητας.

 

Σημειώσεις:

Κοινοτικά Συμβούλια: Πρόκειται για φορείς συμμετοχής των πολιτών που επιτρέπουν στις κοινότητες να οργανώνονται για τη διαχείριση και την υλοποίηση έργων που ωφελούν τον πληθυσμό.

Εθνική Λαϊκή Διαβούλευση: Μια δημοκρατική διαδικασία κατά την οποία οι κοινότητες παρουσιάζουν και επιλέγουν τα έργα που επιθυμούν να υλοποιήσουν, όπως αποδείχθηκε στις εκλογές του 2024 και του 2025.

Κοινοτική Διακυβέρνηση: Οι κοινότητες οργανώνονται εντός του Συστήματος Λαϊκής Διακυβέρνησης για να ασκούν άμεση διακυβέρνηση στις περιοχές τους, αναζητώντας κοινές λύσεις σε προβλήματα και αναπτύσσοντας έργα που δημιουργούν ευημερία.

Παραδείγματα Έργων και Οργανισμών

Κοινοτικοί Οργανισμοί: Περιλαμβάνουν ενώσεις γειτονιάς, συνεταιρισμούς και τα προαναφερθέντα κοινοτικά συμβούλια και κοινότητες.

Έργα: Αυτά επιδιώκουν να ωφελήσουν τον πληθυσμό σε διάφορους τομείς, όπως η υγεία, η εκπαίδευση, η κοινωνικοπαραγωγική παραγωγή και οι βελτιώσεις στις υποδομές.